Natuurbescherming
Grote delen van de natuur op de Brabantse Wal zijn wettelijk beschermd, zowel op gemeentelijk, provinciaal, nationaal als op Europees niveau.
Europese Unie
Natuur houdt niet op bij de grens en is onderdeel van een groter geheel. Gebieden die onder Europese bescherming staan, heten Natura 2000 gebied, een netwerk in wording van natuurgebieden in de Europese Unie. De Brabantse Wal en het aangrenzende Markiezaatsmeer zijn beide Natura 2000 gebied. Het Markiezaatsmeer was al eerder aangewezen als internationaal wetland (nat natuurgebied) in de Ramsar-Conventie.
Nederland
Op nationaal niveau gelden de Vogelrichtlijn (1972), de Habitatrichtlijn (1992), Natuurbeschermingswet (1998) en de Flora- en Faunawet (2002). De Brabantse Wal is onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Deze wordt door grondaankopen en beheermaatregelen sinds eind vorige eeuw ontwikkeld en had in 2018 af moeten zijn en dan de ‘ruggengraat’ van de Nederlandse natuur moeten vormen. Het zuidelijk deel van de Brabantse Wal ligt in het Nationaal Park Grenspark Kalmthoutse Heide. Dit park is grensoverschrijdend en een voorbeeld van de samenwerking in de Benelux.
Provincie
Op provinciaal niveau is de natuur beschermd in het Natuurnetwerk Brabant. Delen van dit netwerk worden aan elkaar geknoopt met ecologische verbindingszones (EVZ). Dat zijn stroken natuur waarin planten en dieren zich kunnen verplaatsen van het ene gebied naar het andere en die rust bieden. Ook op de Brabantse Wal worden ecologische verbindingszones aangelegd. Ze zijn vaak gekoppeld aan landschapselementen zoals dijken, waterlopen en wegen. Een bijzondere categorie zijn de ‘natte natuurparels‘. Deze zijn afhankelijk van het grondwater en daarom zeer gevoelig voor verdroging. De aanpak van de natte natuurparels in vastgelegd in het Verdrag van Cork (2003). Op de Brabantse Wal zijn Halsters Laag en Noordpolder Ossendrecht voorbeelden van deze parels.
Gemeente
Uiteindelijk vindt de vertaling van al deze regels en wetten plaats in de gemeentelijk bestemmingsplannen. Die zijn bindend voor de burgers, dat wil zeggen dat iedereen zich daaraan moet houden.
Omgevingswet
In 2021 gaat de Omgevingswet in. Als het goed is worden natuur- en milieuverenigingen, heemkundekringen en bijvoorbeeld Stichting De Brabantse Wal, eerder bij de besluitvorming betrokken, mede met het oog om (langdurige) bezwaarprocedures te voorkomen.
Voor meer informatie:
- Brabants Landschap
- Natuurmonumenten
- Staatsbosbeheer
- www.brabant.nl/onderwerpen/natuur-en-landschap/natuur/natura_2000/beheerplan-brabantse-wal
- www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/natuur-en-biodiversiteit/natuurnetwerk-nederland
- www.brabant.nl/natuurbeheerplan
- www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/omgevingswet